Emtia piyasasında fiyatlar neden yükseliyor?
ABD Merkez Bankasının (Fed) faiz indirimlerine ne zaman başlayacağına ilişkin belirsizliklere karşın emtia piyasasında geçen hafta genel olarak pozitif bir seyir hakimdi.
Jeopolitik riskler ve arz endişeleri geçen hafta emtia fiyatlarındaki söz konusu yukarı yönlü seyirde etkili oldu.
Analistler, bu hafta ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz kararının piyasaların odağında bulunduğunu belirterek, küresel piyasalarda mart toplantısında Fed'in faizleri sabit bırakmasına kesin gözüyle bakılmasına karşın Fed Başkanı Jerome Powell'ın yapacağı sözle yönlendirmelerin emtia piyasasının gidişatı üzerinde etkili olabileceğini kaydetti.
Değerli metal fiyatlarında geçen hafta altın haricinde yükseliş eğilimi hakimdi.
Geçen hafta ons bazında altın yüzde 1 değer kaybederken, gümüş yüzde 2,2, platin yüzde 2,6, paladyum yüzde 5,5 değer kazandı. Altın fiyatları, ABD'de açıklanan enflasyon verilerinin Fed'in yakında faiz oranlarını düşüreceği ihtimalini azaltmasının ardından geriledi.
ABD'de, Tüketici Fiyat Endeksinin (TÜFE) şubatta tahminlerin üzerinde artış kaydetmesinin ardından ülkede Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) de öngörüleri aştı.
Ülkede, TÜFE, şubatta aylık bazda beklentiler dahilinde yüzde 0,4 artarken, yıllık bazda yüzde 3,2 yükselişle piyasa tahminlerini geçti.
ÜFE de şubatta aylık bazda yüzde 0,6 ve yıllık bazda yüzde 1,6 artışla beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Değişken gıda ve enerji fiyatlarını içermeyen çekirdek ÜFE de aynı dönemde aylık bazda yüzde 0,3 ve yıllık bazda yüzde 2 artarak tahminleri geride bıraktı.
Gümüş fiyatları, bakır fiyatlarındaki yükselişten ve ABD'de beklentileri aşan şubat ayına ilişkin imalat sanayi üretiminden aldığı destekle yükseldi. ABD'de, imalat sanayi üretimi de şubatta yüzde 0,8 artış kaydetti. İmalat sanayi üretimine yönelik piyasa beklentisi, şubatta yüzde 0,3 artması yönündeydi. Değerli metal fiyatlarındaki yükselişe ayrıca Orta Doğu'daki jeopolitik gerilimlerin de destek verdiği ifade ediliyor.
Paladyum fiyatları da son zamanlarda Çin hükümetinin ülke ekonomisinin büyümesini desteklemek için daha fazla teşvik önlemi alacağı beklentileriyle desteklendi.
BAKIRIN LİBRESI 11 AYIN EN YÜKSEK SEVİYESİNDE
Baz metallerde geçen hafta yükseliş eğilimi hakimdi.
Tezgah üstü piyasada fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 6, alüminyum yüzde 1,7, çinko yüzde 1,5, kurşun yüzde 2,4, nikel yüzde 0,4 arttı. Bakırın libresi geçen hafta 4,12 dolarla Nisan 2023'ten bu yana en yüksek seviyeyi test etti.
Bakır fiyatlarının yükselişi, büyük ölçüde Çin'deki bakır izabe tesislerinin rafine bakır arzını sınırlandırarak ortak üretim kesintileri yapmayı planladıklarına dair haberlerin ardından güçlendi.
Çin’de rafine edilmiş çinko üretiminin düşmesiyle de çinko fiyatları yükseldi.
Brent petrolün varil fiyatı yüzde 4 değer kazanırken, New York Ticaret Borsasında işlem gören doğal gazın İngiliz Termal Birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı ise yüzde 7,8 azalış kaydetti.
Petrol fiyatlarında, ABD'de ticari ham petrol stoklarının beklentilerin üzerinde azalmasının ardından dünyanın en büyük petrol tüketicisi olan ülkede talebin güçlü seyrettiğine ilişkin verilerin etkisiyle geçen hafta yükseliş eğilimi görüldü.
ABD Enerji Enformasyon İdaresinin (EIA) açıkladığı verilere göre, ülkedeki ticari ham petrol stokları geçen hafta beklentilerin aksine yaklaşık 1 milyon 500 bin varil azaldı. Piyasa beklentisi, stokların 900 bin varil artacağı yönündeydi.
Jeopolitik gerilimler de Brent petrolün fiyatındaki yükselişleri tetikliyor. Öte yandan, Ukrayna'nın Rusya’nın güneyindeki en büyük petrol rafinerisine yönelik saldırısının Asya ve Avrupa'nın bazı bölgelerine yakıt tedarikini potansiyel olarak kesintiye uğratabileceği endişeleri de Brent petrolün yükseliş eğiliminde etkili oldu.
Doğal gaz fiyatları ise ılımlı sıcaklıklar ve bahar mevsiminin yaklaşması nedeniyle baskı altında kalmayı sürdürüyor.
TARIM GRUBUNDA KARIŞIK BIR SEYİR İZLENDİ
Chicago Ticaret Borsasında kile başına fiyatlar buğdayda yüzde 1,5, mısırda yüzde 0,7, pirinç yüzde 0,4 azalırken, soya fasulyesi yüzde 1,2 artış kaydetti.
Intercontinental Exchange'te libre bazında fiyatlar, pamukta yüzde 1,9, kahvede yüzde 0,7 azalırken, şekerde yüzde 2,9 arttı. 8 bin 816 dolarla zirve tazeleyen kakaonun ton fiyatı ise geçen hafta yüzde 8,3 yükseldi.
Fransa Tarım Bakanlığı'nın Fransa'daki 2023/2024 dönemi yumuşak buğday stok tahminini 3,5 milyon tondan, 3,7 milyon tona çıkarması buğday fiyatlarının düşünde önemli bir etken olarak öne çıktı.
Uluslararası Tahıl Konseyi'nin (IGC), Brezilya ve Çin'e ilişkin yüksek mahsul beklentilerinin ardından 2023/2024 sezonunda 1 milyar 227 milyon ton olan küresel mısır üretim tahminini 2024/2025'te 1 milyar 233 milyon tona çıkarması da mısır fiyatları için aşağı yönlü bir etkiye sahip oldu.
Vietnam’da kahve stoklarının düşmesiyle kahve fiyatları yükseldi.
Fildişi Sahilleri ve Gana'daki büyük kakao fabrikalarının tohum maliyetlerini karşılayamadığı için üretimi kısma veya durdurma kararı almasıyla kakao fiyatları rekor kırmaya devam etti.
Dünyadaki kakao üretiminin yüzde 60'ını karşılayan iki ülkeden gelen haberlerin ardından, tüm dünyada çikolata fiyatlarını keskin bir şekilde artırması bekleniyor. İklim koşulları nedeniyle kakao hasadının azalması çikolata üreticilerini fiyat artırımı yapmaya itmişti. Üretim kesintisinin devam etmesiyle birlikte çikolata fiyatlarının daha da sert bir şekilde artabileceği tahmin ediliyor.